朝代:明代
作者:魏学洢
原文:
明有奇巧人曰王叔远,能以径寸之木为宫室、器皿、人物,以至鸟兽、木石,罔不因势象形,各具情态。尝贻余核舟一,盖大苏泛赤壁云。
舟首尾长约八分有奇,高可二黍许。中轩敞者为舱,箬篷覆之。旁开小窗,左右各四,共八扇。启窗而观,雕栏相望焉。闭之,则右刻“山高月小,水落石出”,左刻“清风徐来,水波不兴”,石青糁之。
船头坐三人,中峨冠而多髯者为东坡,佛印居右,鲁直居左。苏、黄共阅一手卷。东坡右手执卷端,左手抚鲁直背。鲁直左手执卷末,右手指卷,如有所语。东坡现右足,鲁直现左足,各微侧,其两膝相比者,各隐卷底衣褶中。佛印绝类弥勒,袒胸露乳,矫首昂视,神情与苏黄不属。卧右膝,诎右臂支船,而竖其左膝,左臂挂念珠倚之,珠可历历数也。
舟尾横卧一楫。楫左右舟子各一人。居右者椎髻仰面,左手倚一衡木,右手攀右趾,若啸呼状。居左者右手执蒲葵扇,左手抚炉,炉上有壶,其人视端容寂,若听茶声然。
其船背稍夷,则题名其上,文曰“天启壬戌秋日,虞山王毅叔远甫刻”,细若蚊足,钩画了了,其色墨。又用篆章一,文曰“初平山人”,其色丹。
通计一舟,为人五,为窗八,为箬篷,为楫,为炉,为壶,为手卷,为念珠各一;对联、题名并篆文,为字共三十有四。而计其长,曾不盈寸。盖简桃核修狭者为之。
魏子详瞩既毕,诧曰:嘻,技亦灵怪矣哉!
míng yǒu qí qiǎo rén yuē wáng shū yuǎn ,néng yǐ jìng cùn zhī mù wéi gōng shì 、qì mǐn 、rén wù ,yǐ zhì niǎo shòu 、mù shí ,wǎng bú yīn shì xiàng xíng ,gè jù qíng tài 。cháng yí yú hé zhōu yī ,gài dà sū fàn chì bì yún 。
zhōu shǒu wěi zhǎng yuē bā fèn yǒu qí ,gāo kě èr shǔ xǔ 。zhōng xuān chǎng zhě wéi cāng ,ruò péng fù zhī 。páng kāi xiǎo chuāng ,zuǒ yòu gè sì ,gòng bā shàn 。qǐ chuāng ér guān ,diāo lán xiàng wàng yān 。bì zhī ,zé yòu kè “shān gāo yuè xiǎo ,shuǐ luò shí chū ”,zuǒ kè “qīng fēng xú lái ,shuǐ bō bú xìng ”,shí qīng shēn zhī 。
chuán tóu zuò sān rén ,zhōng é guàn ér duō rán zhě wéi dōng pō ,fó yìn jū yòu ,lǔ zhí jū zuǒ 。sū 、huáng gòng yuè yī shǒu juàn 。dōng pō yòu shǒu zhí juàn duān ,zuǒ shǒu fǔ lǔ zhí bèi 。lǔ zhí zuǒ shǒu zhí juàn mò ,yòu shǒu zhǐ juàn ,rú yǒu suǒ yǔ 。dōng pō xiàn yòu zú ,lǔ zhí xiàn zuǒ zú ,gè wēi cè ,qí liǎng xī xiàng bǐ zhě ,gè yǐn juàn dǐ yī zhě zhōng 。fó yìn jué lèi mí lè ,tǎn xiōng lù rǔ ,jiǎo shǒu áng shì ,shén qíng yǔ sū huáng bú shǔ 。wò yòu xī ,qū yòu bì zhī chuán ,ér shù qí zuǒ xī ,zuǒ bì guà niàn zhū yǐ zhī ,zhū kě lì lì shù yě 。
zhōu wěi héng wò yī jí 。jí zuǒ yòu zhōu zǐ gè yī rén 。jū yòu zhě zhuī jì yǎng miàn ,zuǒ shǒu yǐ yī héng mù ,yòu shǒu pān yòu zhǐ ,ruò xiào hū zhuàng 。jū zuǒ zhě yòu shǒu zhí pú kuí shàn ,zuǒ shǒu fǔ lú ,lú shàng yǒu hú ,qí rén shì duān róng jì ,ruò tīng chá shēng rán 。
qí chuán bèi shāo yí ,zé tí míng qí shàng ,wén yuē “tiān qǐ rén xū qiū rì ,yú shān wáng yì shū yuǎn fǔ kè ”,xì ruò wén zú ,gōu huà le le ,qí sè mò 。yòu yòng zhuàn zhāng yī ,wén yuē “chū píng shān rén ”,qí sè dān 。
tōng jì yī zhōu ,wéi rén wǔ ,wéi chuāng bā ,wéi ruò péng ,wéi jí ,wéi lú ,wéi hú ,wéi shǒu juàn ,wéi niàn zhū gè yī ;duì lián 、tí míng bìng zhuàn wén ,wéi zì gòng sān shí yǒu sì 。ér jì qí zhǎng ,céng bú yíng cùn 。gài jiǎn táo hé xiū xiá zhě wéi zhī 。
wèi zǐ xiáng zhǔ jì bì ,chà yuē :xī ,jì yì líng guài yǐ zāi !